Kunst in de kerk

 Vissen in het water.

In 1958 hield de bekende Amsterdamse predikant dr W.G.Overbosch voor de toenmalige kerkelijke radiozender IKOR een toespraak ter gelegenheid van het in gebruik nemen van de huidige Bethelkerk. Deze toespraak is verschenen in de mededelingen van de Van der Leeuw-Stichting. Ds Overbosch beschrijft tijdens deze toespraak de architectuur van de Bethelkerk en zet de bedoelingen van de architect, dhr S.van Woerden uiteen.

 

Hij besluit zijn toespraak met een beschrijving van het liturgisch centrum dat "in geen enkel opzicht verhoogd is ten opzichte van de kerkvloer.Wel is die vloer ter plaatse gemarkeerd: een onregelmatige driehoek met de top naar voren (met het oog op het doopvont) werd belegd met grove stukken grijze leisteen, waartussen de beeldhouwer Both met groenige en roze stukjes marmer op willekeurige plaatsen een vismotief aanbracht: een oeroud gegeven, reeds in de vroeg-christelijke wereld van de romeinse badhuizen overgebracht naar de verschillende (nog bewaarde) kerkvloeren, uit allerlei homiliën bekend, waarin de gelovige christenen worden vergeleken met de visjes, die uit het water van de chaos worden opgehaald door de grote Visser van mensen.oudeinterieur

Door dit alles is er achter het liturgisch centrum een duidelijke aandachtswand ontstaan, die bovendien op geen enkele manier werd geperforeerd. Wanneer u bedenkt dat bovendien de kansel geen klankbord heeft gekregen, omdat zulks met het oog op de akoestiek waarschijnlijk helemaal niet nodig zou zijn, dan kunt u zich voorstellen, dat deze aandachtswand om het een of andere teken om het zo te zeggen roept."
Ds Overbosch noemt in dit verband de Jacobsladder "immers een kostelijk gegeven".
Na enkel jaren is de tafel uit het liturgisch centrum naar voren geplaatst, waardoor bij de raampartij ruimte kwam voor het huidige orgel van de fa. Flentrop. Niettemin bleef de aandachtswand voldoende intact.

 

Entree met mozieken.

entr5In 2007 is de entree nieuw gemaakt door Florien Poll en Martine Horstman, twee kunstenaressen die we hebben leren kennen via Kinetisch Noord op NDSM. Ze voerden zo het hoofddeel uit van het project MEER DAN WELKOM, mogelijk gemaakt door het Vitaliseringsfonds van de Protestantse Kerk.Tijdens hun werk in de tweede helft van juni hebben de voorbijgangers uit de hele buurt meegeleefd. Het is met veel enthousiasme onthaald door de omwonenden en de gemeenteleden die het gezien hebben.

Werkende weg is gekozen om het ontwerp te beperken tot deze twee kernachtige mozaiek-afbeeldingen, Jacob bij Bethel met de ladder en steen, en Vissen in het water, als verwijzing naar de betekenis van het water in de geschiedenis van Tuindorp Oostzaan. In het doorvoeren van de afbeelding naar de smalle voorzijden ontstaat een open effect van verbondenheid van buiten en binnen.                                entr4

entr3

Jacobsladder.

In 1993, met het oog op het 35 jarig bestaan van de Bethelkerk, hebben liturgiegroep en wijkkerkvoogdij contact gezocht met de Amsterdamse beeldend kunstenaar Ron van den Bosch. De waarschuwing van ds Overbosch, dat een wandkleed of schildering de wand te veel zou afsluiten, is ter harte genomen.

De kunstenaar ontwierp een vier meter hoog en ongeveer zestig centimeter breed frame, waarin drie glas in lood-ramen de droom van Jacob te Bethel verbeelden (zie Genesis 28). Het werd tussen orgel en kansel geplaatst met erachter belichting via een zinken gepolijste plaat. Het was bedoeld om bij stille momenten tijdens en buiten de diensten dankbaar gebruikt te worden als concentratie- en meditatiepunt.
De kosten werden gedragen door spontane giften. Een deel van de gemeente waardeerde het kunstwerk zeer, een deel ook niet.
Omdat de bevestigingsconstructie, de afwerking en de belichting zwakke punten vormden in het kunstwerk, is ervoor gekozen de fraaie glas in lood-ramen te herplaatsen in het ritme van de raampartij, dat wil zeggen trapsgewijs in stevige frames.

jacobsladderDe glas in lood-ramen bevatten voorstellingen van een zeker abstractieniveau. Dat geeft ruimte aan de verbeelding van de beschouwer. Toch is op het bovenste paneel onmiskenbaar de geopende hemel en op het middelste een ladder met engelen (3 gekleurde bollen) uit de droom van Jacob te ontwaren. En op het onderste ziet men de steen, de oliekruik en de opgaande zon uit de geschiedenis van Genesis 28, toen Jacob ontwaakte te Bethel.

 

 

 

Drieluik.

In de hal ziet u tegen de wand een drieluikgeschilderd door Wim Pijlman in 1983, met ondermeer het offer van Abraham en de het Laatste Avondmaal. Dit is afkomstig uit de Regenboogkerk.

schhal2